МЫ РАЗАМ НАЗАЎСЁДЫ: ДА 85-ГОДДЗЯ УЗ'ЯДНАННЯ ЗАХОДНАЙ БЕЛАРУСІ І БССР
16.09.2024 г.Неверагодна супярэчлівым і парадаксальным для беларусаў выдалася XX стагоддзе. Прайшоўшы ў яго першай палове па беражку гістарычнага забыцця, да яго завяршэння беларусы не проста захавалі сябе як асаблівы этнас, але і стварылі ўласную паўнавартасную дзяржаву, якая годна вытрымлівае геапалітычныя буры ўжо наступнага, XXI стагоддзі.
Колькасць і маштаб выпрабаванняў, якія выпалі на долю нашага народа за апошнія 100 з невялікім гадоў не можа пакінуць абыякавым колькі-небудзь аб'ектыўнага іншага назіральніка. Дзве сусветныя і грамадзянская вайны, тры рэвалюцыі, распад вялікай савецкай краіны, найцяжэйшыя 90-я гады — такі гістарычны шлях сучаснай Беларусі.
Не скарыўшыся ні Лёсу, ні Гісторыі беларусы раз і назаўжды выключылі для сябе магчымасць быць пераможанымі. Моцны, які паважае сябе, дасведчаны кошт незалежнасці і свабоды, беларускі народ сёння па праве займае дастойнае месца ў сям'і народаў свету.
Першым крокам на шляху набыцця сапраўднага суверэнітэту і незалежнасці стала ўтварэнне Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі (ССРБ) 1 студзеня 1919 г.
Разам з тым частка тэрыторыі, заселенай 4,5 млн. беларусамі, па ўмовах Рыжскай мірнай дамовы, заключанай 18 сакавіка 1921 г. без прадстаўнікоў нашай краіны, адышла да Польшчы.
Прычын, якія апраўдваюць гвалтоўнае абурэнне Заходняй Беларусі ад БССР, не было. Больш за тое, Рыжская дамова заклала глыбінныя міждзяржаўныя супярэчнасці і спрыяла далейшаму краху бяспекі народаў Еўропы.
Палітычная блізарукасць, недальнабачнасць знешнепалітычнага курсу польскіх палітыкаў у спалучэнні з імперскімі амбіцыямі прывяла да катастрафічных наступстваў — распаду польскай дзяржавы.
У гэтых умовах 17 верасня 1939 г. адбылося ўз'яднанне беларускага народа. Гэтае рашэнне прынята на Народным Сходзе Заходняй Беларусі, склад якога адлюстроўваў сацыяльную і нацыянальную структуру насельніцтва краю, якая склалася гістарычна. Менавіта Народны Сход стаў яскравым прыкладам для ўдасканалення нашай сучаснай палітычнай сістэмы.
Беларуская дзяржава атрымала межы, блізкія натуральным межам рассялення беларускага народа на працягу многіх стагоддзяў. Беларуская тэрыторыя павялічылася амаль удвая, а насельніцтва склала больш за 10 млн чалавек.Гэтыя землі спрадвечна былі населены беларусамі, не з'яўляліся спрэчнымі тэрыторыямі па этнічным прынцыпе, не былі заваяваныя нашымі продкамі ў суседніх народаў.
На далучаных тэрыторыях зноў адрадзілася народная гаспадарка і рэзка павысіўся ўзровень жыцця насельніцтва. Так, больш за 1 млн га зямлі было раздадзена сялянам. Калі ў 1938 годзе ў заходніх абласцях Беларусі было толькі каля 80 бальніц, то ў канцы 1940 года тут мелася 243 бальніцы і радзільныя дамы, 207 паліклінік і амбулаторый.
Да канца 1940-х гг. было ліквідавана беспрацоўе і непісьменнасць сярод дарослага насельніцтва. У Брэсцкай вобласці адкрылася 8 музеяў, у Гарадзенскай — 12. Пачалі выдавацца беларускамоўныя газеты.
Пасля ўз'яднання ў 1939 годзе наша нацыянальнае адзінства не раз было выпрабаванае на трываласць. Беларусь прайшла слаўны шлях, адрадзіўшыся з попелу Вялікай Айчыннай вайны, набыўшы незалежнасць і зацвердзіўшы сваё права займаць дастойнае месца ў сям'і народаў свету.
У XXI стагоддзі нас не зламалі ні пандэмія, ні спроба задаволіць «каляровы» мяцеж, ні рабаўніцкія санкцыі «калектыўнага» Захаду. Не зламалі, бо мы былі разам.
Умовамі захавання адзінства сучаснага беларускага грамадства і дзяржавы з'яўляюцца: патрыятызм; кансалідацыя намаганняў і рэсурсаў дзяржавы, інстытутаў грамадзянскай супольнасці і грамадзян па рэалізацыі і абароне нацыянальных інтарэсаў; гатоўнасць грамадзяніна дастойна выканаць воінскі абавязак, абараняць незалежнасць, тэрытарыяльную цэласнасць і канстытуцыйны лад Рэспублікі Беларусь; асабістая адказнасць; канструктыўны дыялог паміж грамадзянамі і ўладай; прыхільнасць традыцыйным каштоўнасцям беларускага грамадства.
На нашым баку Праўда. І мы адзіныя ў сваім імкненні жыць на сваёй зямлі сваім розумам і працай.